لاینینگ چیست ؟ بطور عام یک نوع پوشش بر پایه ژئوکامپوزیت های سنتتیک است.لاینینگ ها پوشش های مقاوم شیمیایی با ساختار ژئوسنتتیکی هستند که به منظور جلوگیری از خوردگی سطوح بتنی و فلزی، جهت افزایش طول عمر سازه کانال یا مخازن و جلوگیری از نفوذ سیالات به سطوح زیرین مخازن و یا واکنش سیالات با سطوح بتنی و جلوگیری از آلودگی های محیط زیستی به کار می روند.

با توجه به موقعیت کشورمان ایران جزء یکی از مناطق نسبتا کم باران جهان محسوب می گردد به علت دوری مناطق کشاورزی وصنعتی اجبار به انتقال آب به مسافت های زیاد می باشد متاسفانه این انتقال در کلیه موارد موجب اتلاف آب می گردد تخریب پوشش های بتنی کانالهای ابیاری که معمولا بصورت ترک بالا امدگی و ایجاد درز وشکاف بروز می نماید هرساله باعث هدررفتن مقادیر زیادی از منابع آبی کشور به صورت نشت و خسارات مالی می گردد در برخی از نقاط کشور خصوصا در مناطق جنوبی که دارای خاکهای متفاوت و لایه های گوناگون از نظر خاکشناسی می باشند شاهد ترک خوردن و شکستگی لاینینگ هستیم در بسیاری از کانالهای ابیاری علاوه بر شکسته شدن و به وجود آمدن ترک های عمیق در جداره و کف کانال پس از انجام ترمیم های بسیار سطحی آبگیری شده و به دلیل مشکلاتی که پس از آبگیری به وجود می آید از ترمیم اساسی و مجدد ان صرف نظر می گردد.

از سیستم محافظتی لاینینگ در مخازن خنثی سازی پساب کارخانه ها ، میکسرها ، حوضچه ها ، واحد های بهره برداری و جداسازی و به طور کلی محیط های درگیر با مواد خورنده یا بخارات اسیدی و قلیایی استفاده می شود.

لاینینگ ها انواع متفاوتی دارند که میتوان آن ها را به دو دسته تقسیم کرد:

الف) لاینینگ های سخت

ب) لاینینگ های غشایی دفن شده

مزایا و مضرات انواع مختلف آسترها که هنگام تصمیم گیری در مورد نوع لاینینگ مورد نظر باید در نظر گرفته شوند : شامل پوشش های سطح سخت در معرض سایش، فرسایش و سخت شدن آب روان تجهیزات نگهداری و سایر خطرات می باشد. اگرچه هزینه اولیه تمام این این لاینینگ ها به طور کلی زیاد است، اما لاینینگ های ژئوسنتتیکی به دلیل مقاومت کم هزینه ترین هستند و معمولا در مواردی که ایمنی سازه مورد توجه باشد استفاده می شوند.

ویژگی های اساسی در لاینینگ کانال ها :

• پوشش دهی باید کاملا در مقابل آب فشرده باشد.

• ضریب ناهمواری مواد پوششی باید پایین باشد تا بخش را به صورت هیدرولیکی سودمند سازد.

• پوشش باید محکم و بادوام باشد.

• هزینه های اولیه و هزینه های نگهداری ثانویه باید پایین باشد.

• پوشش نباید به وسیله راه رفتن آسیب ببیند.

• پوشش باید در مقابل رشد گیاهان و حمله حیوانات حفرکننده مقاوم باشد.

• پوشش نباید با توقف جریان آب آسیب ببیند.

مزایای لاینینگ کانال ها :

• تلفات نشت آب عملا محدود شده به حداقل می رسد.

• هزینه های ثانویه کانال کاهش میابد.

• کانال با افزایش سرعت به راه می افتد.

• مقاطع کانال به چور چشمگیری کاهش میابد که درنتیجه آن سرعتِ افزایش یافته و دبی یکسان میتوانند در طول مناطق مقطعی دیگر گذر کنند.

• هزینه کارهای زمینی کاهش میابد تا بخش های کوچکتر ساختارمند شوند.

• رسوبگذاری اتفاق نمی افتد پس کانال ها با سرعت به طور چشمگیری بیشتر از سرعت رسوب گذاری راه می افتند.

• هیچ فرسایشی در هیچ کجای کانال اتفاق نمی افتد.

• عرض کمتری از زمین برای کانال مورد نیاز است.

• رشد گیاهان در کانال کاهش میابد.

• نمک های مضر حاصل از برخورد خاک و آب در آب کانال غیر قابل جداسازی نمی شوند.

• راس های بیشتری برای نسل نیرو همینکه کانالهای پوششی بر روی گرادیان هموار قرار می گیرد، در دسترس قرار می گیرد.

• احتمال گسستگی کانال محدود می شود.

• مناطق اضافی احتمالا از آب های ذخیره شده با پوشش، تحت آبیاری قرار می گیرند.

• امکان هدر رفت آب از محل های مجاور کاهش میابد.

• تلفات ناشی از تبخیر کاهش میابد و همچنین سرعت افزایش یافته و آب زمان کمتری را صرف رسیدن به خروجی می کند.