ارزیابی راندمان انتقال و تلفات آب در کانال های انتقال آب با پوشش ژئوممبران HDPE

راندمان انتقال آب در کانال های انتقال آب با پوشش ژئوممبران HDPE در شبکه های آبیاری زاینده رود، مغان و کرمان

رضا بهراملو *، نادر عباسی، علیرضا مامن پوش، کرامت اخوان، حمید ریاحی

در این پژوهش مقدار تلفات آب در هفت مورد از کانال های انتقال آب در دشت های زاینده رود، کرمان و مغان، با پوشش ژئوممبران با مشخصات فنی یکسان از نوع HDPE و طول عمر یکسان، مورد ارزیابی قرار گرفته است. برای این منظور میزان تلفات کل آب در کانال ها به روش ورودی-خروجی در سه مرحله تعیین گردید. هم زمان مقدار تبخیر با استفاده از تشتک تبخیر نصب شده در مجاورت لبه کانال ها تعیین و برای محاسبه تلفات نشت، مقدار تلفات تبخیر از تلفات کل کسر گردید. بر اساس نتایج، مقادیر راندمان انتقال آب در این کانال ها بین ۹۶ تا ۷/۹۹ و به طور متوسط ۱/۹۹ درصد (۲۰ درصد بالاتر از پوشش بتنی) می باشد. مقدار تلفات کل در کانال ها بین ۳/۳ تا ۸/۱۳ و به طور متوسط ۱/۸ لیتر در ثانیه در کیلومتر (معادل ۹/۰ درصد در کیلومتر) تعیین گردید. از تلفات کل بین ۳/۳ (زاینده رود اصفهان) تا ۲/۱۶ (کرمان) و به طور متوسط ۱/۷ درصد در اثر تبخیر بوده و مابقی تلفات در اثر نشت از پوشش ژئوممبران بوده است. مقدار تلفات نشت در کانال های مورد ارزیابی بین ۰۳/۰ (KC در دشت کرمان) تا ۱۶/۰ (در دشت زاینده رود کانال EC۴) و به طور متوسط ۰۸/۰ مترمکعب در مترمربع در روز تعیین گردید. بین مقادیر تلفات آب و مقدار دبی کانال رابطه مستقیم وجود دارد. در کل نتایج این پژوهش تاثیر قابل توجه کاربرد پوشش ژئوممبران در کنترل تلفات نشت آب از کانال های مورد ارزیابی و برتری راندمان انتقال آب با پوشش ژئوممبران HDPE نسبت به پوشش رایج بتنی را نشان داد.